Kokeshi

Kokeshi- (wym. kokesi ) drewniane laleczki- to jedna z ulubionych pamiątek przywożonych z Japonii.
Te najstarsze pochodzą ze środkowego okresu Edo,czyli przełomu XVII i XVIII wieku.
Są produkowane w całej Japonii i każdy region posiada własny styl w odniesieniu do kształtu,własne wzory dekoracyjne,czy stosuje odpowiednie kolory.
Powszechnie uważa się,że te najbardziej oryginalne,które dały początek modzie na kokeshi ,pochodzą z regionu Tohoku,czyli północnej części największej japońskiej wyspy Honsiu.
Wszystkie laleczki są wykonane z drewna.Gatunek drewna nie ma większego znaczenia,ale jeśli artysta chce wykorzystać naturalne walory ciekawych gatunków,to atrakcyjność kokeshi znacznie wzrasta.
Przeważnie kokeshi są w znacznym stopniu malowane.Fryzura laleczki zwykle na czarno.
Jeśli laleczka jest w kimonie,to na drewnie znajdziemy piękny rysunek wzorów tkanin stosowanych w życiu.
W takich przypadkach jakość drewna i jego usłojenie maja mniejsze znaczenie.
Większość tradycyjnych lalek ma bardzo prostą budowę.Laleczka składa się z głowy i reszty ciała w postaci walca.Kolekcjonerzy poszukują jednak różnorodnych kształtów,a ile ich może być,pokazują zbiory muzealne w Japonii.
Te najcenniejsze i najdroższe są wykonane przez znanych artystów rzemieślników,przeważnie tylko w jednym niepowtarzalnym egzemplarzu.
Na potrzeby turystów produkuje się lalki ze znacznym użyciem maszyn i niewielkim wkładem pracy ręcznej.
Kokeshi kolekcjonerskie są wykonywane w całości ręcznie. Zwykle mają kilka,kilkanaście centymetrów wysokości,ale egzemplarze z góry przeznaczone do celów ekspozycyjnych sięgają nawet jednego metra.
Istnieje kilka klasyfikacji laleczek.Najbardziej ogólna to kokeshi dento,czyli laleczki stare (antyczne),oraz kokeshi shingata,czyli laleczki nowe.
Wzory laleczek sa umownie zatwierdzone i rozróżnia się jedenaście typów : Hijiori,Kijiyama,Nanbu,Naruko,Sakunami,Togatta,Tsuchiyu,Tsugaru,Yajiro,Yamagata oraz Zao-Takayu.
To podstawowy podział,ale istnieje cała gama bardzo indywidualnych kształtów i rozwiązań dekoracyjnych.
Jedna z bardzo nietypowych kokeshi jest laleczka,która nie ma twarzy. Pochodzi ona z regiony Tohoku,z miejscowości Shiroishi.
Według legendy w tym wariancie nie maluje się twarzy,aby kupujący ( w zamyśle mężczyzna) mógł sobie wyobrażać twarz ukochanej.
Kolekcjonowanie kokeshi jest w Japonii bardzo poważnym zajęciem,Istnieje kilka muzeów poświęconych wyłącznie tym laleczkom,a prywatne zbiory składają się z setek unikatowych przykładów tej sztuki ludowej,która faktycznie weszła na salony.
Jak zwykle w Japonii,unikalne egzemplarze,sygnowane przez mistrzów,osiągają zawrotne ceny,a te zwykłe,które można znaleźć na targach staroci,kosztują znacznie mniej,chociaż często mogą dostarczyć tyle samo satysfakcji.